Netwerkdag Lopiker- en Krimpenerwaard, 12 april 2024

Met een wandeling naar piekberging De Hooge Boezem en inspirerende sprekers over boeren, natuur en toekomst van het veenweidegebied was het een geslaagde netwerkdag. De tentoonstelling in het historische museumgemaal de Hooge Boezem achter Haastrecht was een mooi startpunt voor levendige discussies over de toekomst van veenweidegebieden. Over twee dingen was iedereen het eens: kennis van de historische ontwikkeling van het landschap blijkt essentieel om de opgaven van de toekomst vorm te geven....
More

Wim Renkema, Marc Hameleers en Peter van der Krogt – Polderkaarten, de gedrukte kaarten van waterschappen en polders tot 1870

Op de binnenflap van het grote polderkaartenboek prijken drie wat grijze, sjofel geklede heren: ongestreken, fantasieloos gekleurde overhemden, slonzige trui. Waren ze eerder geboren, dan hadden ze vast een bestaan als monnik geambieerd. Het verrichten van monnikenwerk is niet iedereen gegeven. Deze heren hebben het wel gefikst: Polderkaarten weegt zo’n vijf kilo en is 900 pagina’s dik. Marc Hameleers deed na zijn eindscriptie over dit onderwerp in 1984 twee keer een poging het werk te ...
More

Karel Cornelis Numan – Van Krabbendam tot Kolhorn

De West-Friese Zeedijk keert het zeewater allang niet meer. Toen de Zijpe in 1597 en Wieringerwaard in 1610 werden bedijkt, mocht de toen circa 250-jarige dijk zich te ruste begeven na een onstuimige bestaan. Dijkbewoner Karel Numan uit Sint Maarten kwam ter wereld aan de dijk en fietste als kind over de kronkelige dijk naar school. De dijk bepaalde zo wat zijn hele leven. De fascinatie ervoor ging zelfs zover dat hij alles maar dan ook alles van deze dijk te weten wilde komen - en dan weet je ...
More

Hans Noltes, 250 jaar Bovenkerkerpolder

Rondom Amstelveen is heel wat veen afgegraven. Hoe dat in zijn werk ging is goed te zien op een van weinige plaatjes van het turfbedrijf dat bij Amstelveen werd gemaakt. Wie er fietst of wandelt kan poldergeschiedenis van Holland in al zijn variatie aanschouwen. De vrijwel ongeschonden polder De Ronde Hoep is misschien wel het mooiste voorbeeld van een middeleeuwse ontginning en verkaveling, de nooit drooggemaakte Vinkeveense plassen laten zien welke ravage de veengravers achterlieten en de Bij...
More

onder redactie van Marco Mostert – Duizend jaar geleden, Verhalen over Nederland in de tiende en elfde eeuw 

Auteur Willem van der Ham Gedurende 2021- 22 en 2022-23 hebben vijftien studenten het merendeel van alle bronnen doorgenomen die handelen over ‘Nederland’ in de tiende en elfde eeuw. Het boek bevat een ruime selectie uit die tekstfragmenten. Het gaat om verhalen en andere teksten die (vrijwel) niet bekend zijn onder een historisch geïnteresseerd publiek, en die het waard zijn om aan de vergetelheid ontrukt te worden. Die teksten waren bedoeld om door te vertellen, voor te lezen, of stil te l...
More

Kees Nieuwenhuijsen – Holland in het jaar 1000, Middeleeuwse geschiedenis van de Lage Landen

Auteur Willem van der Ham Het strijdgewoel heeft in dit boek helaas ook de overhand al die graven worden wel erg centraal gesteld, en dat verveelt op den duur behoorlijk. Maar gelukkig is er wel een apart hoofdstuk veenontginningen. Het zou ook wel ernstig zijn als dat zou ontbreken. De echte ontwikkeling van het landschap van Holland in relatie met het bestuur blijft door de thematische behandeling wel wat in het vage hangen, want na een ander thema hoofdstuk - over het godsdienstige leven...
More

Het stroomgebied van de Dommel, een landschapsbiografie - Ger van den Oetelaar e.a. (red.)

Auteur: Willem van der Ham De landschapsbiografie is tegenwoordig een populair genre. Soms zijn ze oppervlakkig en heb je er maar weinig aan en lijken ze rap tempo te zijn gemaakt, zoals Atlas van de Schie en diverse landschapsbiografieën die door de Rijksdienst Cultureel Erfgoed zijn gemaakt. De landschapsbiografie van de Dommel is echter een gedegen stuk werk dat gelijkt op de biografie van een groot staatsman, zo kloek en gedegen. Een lijvig werk van drie delen dat het definitieve verhaal...
More

Oude kaarten lezen | Handboek voor historische cartografie – Bram Vannieuwenhuyze

Auteur: Willem van der Ham Voor onderzoekers, planologen, landschapsarchitecten, en naar je hoopt ook ruimtelijke beleidsambtenaren is de kaart onontbeerlijk. Hoe kan je een gebied lezen zonder kaarten uit heden en verleden? Om je de weg te wijzen (er staat niet voor niets een wegwijzer op de cover) in de grote variatie aan kaarten en cartografische termen, is er nu het handboek voor historische cartografie. Het is geen leesboek, maar een soort encyclopedie die de lezer meeneemt in het kaar...
More

Hoog water; laaglands leven – Karel Feenstra

Auteur: Willem van der Ham Als je op het water bent, zie je Nederland van een andere kant. Karel Feenstra houdt van zeilen. Als je speechschrijver van de minister van Infrastructuur en Waterstaat bent, krijg je een mooie ingang op alles wat er zoal speelt en leer je weer een andere kant van Nederland als waterland kennen. Karel Feenstra is speechschrijver van deze minister. Of hij zelf de speech schreef die minister Mark Harbers hield bij de presentatie van het eerste exemplaar in Panorama M...
More

Wereldzee in de polder, Een moderne ontdekkingsreis van de Zuiderzee van 1873 naar het IJsselmeer van vandaag – Ronald Nijboer

Auteur: Willem van der Ham Over de Zuiderzee is al heel wat geschreven. Onlangs nog door Eva Vriend (Eens ging de zee hier tekeer) en ook door mij, Willem van der Ham (Hoor, hoor de dijk is dicht). Wat valt daar nog aan toe te voegen? Nou, best veel. Ronald Nijboer reisde vorig jaar de Fransman Henry Havard na, die in 1873 furore maakte met zijn boek La Hollande Pittoresque. Voyage aux Villes Mortes du Zuiderzee. Of de inwoners van de Zuidereesteden dit nu wel zo leuk vonden valt te betwijfe...
More