Auteur: Willem van der Ham De landschapsbiografie is tegenwoordig een populair genre. Soms zijn ze oppervlakkig en heb je er maar weinig aan en lijken ze rap tempo te zijn gemaakt, zoals Atlas van de Schie en diverse landschapsbiografieën die door de Rijksdienst Cultureel Erfgoed zijn gemaakt. De landschapsbiografie van de Dommel is echter een gedegen stuk werk dat gelijkt op de biografie van een groot staatsman, zo kloek en gedegen. Een lijvig werk van drie delen dat het definitieve verhaal...

Auteur: Willem van der Ham Voor onderzoekers, planologen, landschapsarchitecten, en naar je hoopt ook ruimtelijke beleidsambtenaren is de kaart onontbeerlijk. Hoe kan je een gebied lezen zonder kaarten uit heden en verleden? Om je de weg te wijzen (er staat niet voor niets een wegwijzer op de cover) in de grote variatie aan kaarten en cartografische termen, is er nu het handboek voor historische cartografie. Het is geen leesboek, maar een soort encyclopedie die de lezer meeneemt in het kaar...

Auteur: Willem van der Ham Als je op het water bent, zie je Nederland van een andere kant. Karel Feenstra houdt van zeilen. Als je speechschrijver van de minister van Infrastructuur en Waterstaat bent, krijg je een mooie ingang op alles wat er zoal speelt en leer je weer een andere kant van Nederland als waterland kennen. Karel Feenstra is speechschrijver van deze minister. Of hij zelf de speech schreef die minister Mark Harbers hield bij de presentatie van het eerste exemplaar in Panorama M...

Auteur: Willem van der Ham Over de Zuiderzee is al heel wat geschreven. Onlangs nog door Eva Vriend (Eens ging de zee hier tekeer) en ook door mij, Willem van der Ham (Hoor, hoor de dijk is dicht). Wat valt daar nog aan toe te voegen? Nou, best veel. Ronald Nijboer reisde vorig jaar de Fransman Henry Havard na, die in 1873 furore maakte met zijn boek La Hollande Pittoresque. Voyage aux Villes Mortes du Zuiderzee. Of de inwoners van de Zuidereesteden dit nu wel zo leuk vonden valt te betwijfe...

Auteur: Willem van der Ham Martin Berendse en Paul Brood noemen zich de kaartmannetjes. Beide oud-medewerkers van het Nationaal Archief dragen met recht die naam: de Historische Wateratlas NL is hun vierde historische atlas die in korte tijd verscheen. Paul Brood heeft volop de tijd: hij is met pensioen en is blijkbaar bezig ideeën, die hij als archivaris en hoofd publiekszaken kreeg en werden aangedragen, in rap tempo uit te voeren. Oud-rijksarchivaris Berendse is nog wel actief als directe...

Auteur: Willem van der Ham Het ankerproject van de nota Belvedere uit 1999 was de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Bij de uitwerking ervan, Panorama Krayenhoff (2004), werd het adagium van de nota, ‘Behoud door ontwikkeling’, op fascinerende wijze in praktijk gebracht. Er verschenen studies over de waterlinie en het belang en de betekenis van de sterk vervallen verdedigingslinies kwam in de belangstelling te staan, niet alleen vanwege de sterke relatie met de geschiedenis van Nederland maar ook ...

Auteur: Willem van der Ham Ik kwam het eerst met Nico de Jonge in aanraking bij de Volkeraksluizen bij Willemsstad. Er lag daar een verwilderd en verwaarloosd bos zoals je wel aantreft bij landgoederen. Nico de Jonge hoort bij de stille vormgevers van Nederland. Hij drukte zijn stempel eigenlijk wat indirect op het landschap, maar zonder dat je beseft vertoef je toch behoorlijk vaak in landschappen van De Jonge. De Jonge is vormgever van het nieuwe deltalandschap. De veel verkondigde opvatti...

Auteur: Willem van der Ham Negenhonderd jaar geleden – 1122-2022 – werd besloten de (Kromme) Rijn bij Wijk bij Duurstede af te dammen. Met de aanleg van de dam werd de Lekdijk van Amerongen naar Vreeswijk geheel gesloten. Het land in de lage broeklanden achter de dijk kon nu worden ontgonnen voor de landbouw. Zonder dam, zonder dijk en zonder ontginning zou het Kromme Rijngebied er tegenwoordig heel anders uitzien. Het boek beschrijft hoe het landschap er vóór de afdamming uitzag, waar mense...

Auteur: Willem van der Ham Groningen heeft meer dan 700 wierden gekend, kunstmatige woonheuvels die elders terpen of hillen worden genoemd. Veel van die wierden zijn geheel of gedeeltelijk afgegraven. Niettemin wordt het Hogeland van Groningen er nog steeds door gekenmerkt. De woongebieden zijn al geruime tijd in trek bij archeologen. Een van Nederlands bekendste archeologen, Albert Egges van Giffen, deed in de eerste helft van de twintigste eeuw baanbrekend onderzoek. Johan van Veen, klokke...