Auteur: Willem van der Ham
Het ankerproject van de nota Belvedere uit 1999 was de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Bij de uitwerking ervan, Panorama Krayenhoff (2004), werd het adagium van de nota, ‘Behoud door ontwikkeling’, op fascinerende wijze in praktijk gebracht. Er verschenen studies over de waterlinie en het belang en de betekenis van de sterk vervallen verdedigingslinies kwam in de belangstelling te staan, niet alleen vanwege de sterke relatie met de geschiedenis van Nederland maar ook en juist hoe je zulke gordels in het landschap weer betekenis kon geven en de structuur ervan inspiratiebron kon zijn in de ruimtelijke ordening. Hoewel de ruimtelijke ordening zelf in het verdomhoekje raakte, bleven de linies krachtig overeind staan. Sterker nog: de Nieuwe Hollandse Waterlinie genereerde ook aandacht voor tal van andere waterlinies in ons land. Een pluim op de hoed van de landschapsarchitecten van die tijd, onder wie langzamerhand illustere namen als Eric Luiten en Yttje Feddes. Eerst werd de Stelling van Amsterdam Werelderfgoed en nu hebben de Oude en Nieuwe Hollandse Waterlinie ook die status.
De waterlinies vertellen het bijzondere verhaal over hoe ons land zijn verdediging organiseerde met een ingenieus watersysteem en indrukwekkende bouwwerken. In Wisseling van de wacht worden de beide waterlinies voor het eerst samen beschreven: zowel de ontwikkelingsgeschiedenis als de creatieve aanpak van ontwerpers, ondernemers, bestuurders en de vele vrijwilligers.
De mensen die aan het roer stonden van deze transformatie kijken terug op wat er zoal is bereikt. Zoals we gewend zijn van deze generatie landschapsarchitecten is het ook een verhaal in beeld en wordt compleetheid nagestreefd. Dit maakt het ook eigenlijk ook een leerboek voor nieuwe generaties. Dat ze trots zijn op hun eigen werk – en dat is meer dan terecht – weten ze aanstekelijk over te brengen.
Zie hierbij ook een filmpje.
