Op woensdag 26 augustus jl. werd er in Westkapelle een demonstratie van het handheiwerk door de Wasschappelse Heiploeg gegeven. Jong en oud werden uitgenodigd om het ook eens zelf uit te proberen.
Heistelling
6 meter hoge constructie van houten palen. Verbindingselementen van ijzer. Een 90 kilo zwaar houten blok aan een touw om het apparaat in werking te stellen. Breekijzer en touw om het heiproces bij te sturen. Een heistelling zoals vele eeuwen geleden is bedacht. Een heistelling gereconstrueerd aan de hand van oude foto’s en instructies van vroegere dijkwerkers door een groep gedreven Westkappelse mannen. Mannen die zich nu trots Wasschappelse Heiploeg noemen. Ze zetten zich in voor het in stand houden van het niet-tastbare waterstaatskundige erfgoed – het vak van het handheiwerk.
Klederdracht
Een boezeroen van blauw-wit gestreepte stof, een broek en een buis (korte jas) van zwarte pilo stof, een schabbe (overgooier) tegen de kou en een kleine pet met klep, een z.g. Westkappels model. Klederdracht van de heiers.
Iedere heier houdt zijn eigen touw vast – het vroeger gekoesterd en persoonlijk onderhouden gereedschap. “Een, twee, drie haal op die hei!” – roept de kapitein die de staart van de heistelling vasthoudt. Op de paal rustende heiblok wordt door 9 mannen in beweging gebracht. Omhoog getrokken aan de touwen. Er klinkt een eerste slag. “Geliek op dan!” – de kapitein begint een lied te zingen op het ritme van het heien. Als het lied is afgelopen roept hij: “Hoog in je bed, strijk en zet!” – de heiblok rust weer op de paal.
En zo ging het vroeger de hele dag door. In weer en wind. Een mannenwerk bij uitstek waarbij je kerngezond moest zijn. Gezond en jong. Alleen de kapitein – een man van oudere leeftijd, een man met veel ervaring.
Zonder inzet van deze mannen zou de Zeeuwse kust nu er anders uitzien.
Irina van der Vlag-Churylova
Bronnen:
- Het Polderhuis Westkapelle: http://www.polderhuiswestkapelle.nl/?s=heiploeg
- Cultuurbehoud Westkapelle: http://www.westkapellecultuurbehoud.nl/component/phocagallery/category/42-dijk-duin-en-strand