Studiemiddag Vereniging van Waterstaatsgeschiedenis 28-02-2014
Op deze studiemiddag op de VU, onder leiding van professor Petra van Dam, hadden wij een eerste en prettige kennismaking met de Vereniging van Waterstaatsgeschiedenis. Aanwezigen van de middag waren onder andere leden van de vereniging, vertegenwoordigers van waterschappen, het Zuiderzeemuseum en vele andere liefhebbers voor watererfgoed. De vereniging organiseert meerdere malen per jaar een bijeenkomst. Deze bestaan uit studiemiddagen waarbij projecten en studies worden uitgewisseld, daarnaast worden er lezingen, symposia en excursies georganiseerd. Eerstvolgende excursie zal op 5 juni, tevens de 50e excursie!, in Utrecht worden gehouden.
De middag begon met een presentatie van archivaris Jan de Bruin van het Westfries Archief (www.westfriesarchief.nl). Zijn hoofdvraag was waarom er geen polders op sommige oude kaarten staan. Naar aanleiding van een van zijn vondsten, een oude kaart van Johannes Dou, laat hij zien dat kenmerken van oude kaarten soms klakkeloos werden overgenomen terwijl die kenmerken al verdwenen waren. Daarnaast vielen polders soms onder verschillende bestuurlijke eenheden, wat het karteren van de polders lastiger maakte.
Archeoloog Michiel Bartels vertelde over het archeologisch onderzoek van de Zuiderdijk bij Hoorn (www.archelogiewestfriesland.nl). Met behulp van dit onderzoek is de ouderdom en het verloop van de dijk achterhaald, welke bewoning er rondom de dijk was en uit welk materiaal de dijk bestaat. Een leerpuntje tijdens het project was dat aannemers weinig aandacht hebben voor archeologisch onderzoek. Veel gevonden objecten werden niet gedocumenteerd of zelfs vernietigd.
Beide bovenstaande sprekers waren ook te zien in het TV programma Nederland in 7 Overstromingen van de NTR in aflevering 2.
Tijdens de pauze kregen we als WaterHeritage de gelegenheid onze nieuwe poster te presenteren. Mevrouw van Dam attendeerde de aanwezigen op de poster en in de pauze konden wij geïnteresseerden te woord staan. We kregen veel positieve feedback.
Na de pauze vertelde afstudeerstudent Merle Vogels over de ontwikkeling van hulpverlening na watersnoodrampen in de 19e en 20e eeuw. Door de actieve betrokkenheid van de Koning en de oprichting van de Nationale Rampenfonds kwam er steeds meer directe hulp om het leven van de slachtoffers sneller te hervatten.
Spreker Bertus Wouda vertelde het verhaal over de dijken bij Spakenburg. De vele overstromingen van dit gebied, de bestuurlijke conflicten en het gebrek aan geld maakten het onmogelijk de dijken op te hogen. Na decennialange discussies over wel of niet een dijkverhoging was de bevolking van Spakenburg genoodzaakt zich aan te passen aan het waterrijke gebied.
Als laatste kwam Otto Knottnerus aan het woord. Zijn presentatie van oude historische kaarten liet zien dat deze kaarten niet veel zeggen over de geografische werkelijkheid, maar vooral voor politieke doeleinden werden gebruikt en om de burgers zich met de stad of streek te identificeren.
Het was een leerzame middag waarbij we veel kennis werd uitgewisseld. De Vereniging van Waterstaatsgeschiedenis heeft er zelfs een aantal nieuwe leden bij gekregen!